MCT oil – Medium Chain Triglycerides
Τι είναι το λάδι MCT (MCT oil)
Τα τελευταία χρόνια, όλο και πιο συχνά γίνεται αναφορά στο MCT oil. Αποτελεί πλέον ένα σημαντικό συστατικό για όσους θέλουν να ακολουθήσουν μια υγιεινή διατροφή. Η χρήση του είναι πλέον διαδεδομένη σε πολλές συνταγές. Κυρίως όμως χρησιμοποιείται σαν συστατικό σε ντρεσιγκ σαλατών, σε smoothies και σε ροφήματα καφέ. Όπως θα δούμε παρακάτω όχι άδικα. Ποια είναι τα οφέλη που προσφέρει στον οργανισμό; Γιατί μπορείτε να το εντάξετε στην καθημερινότητά σας;
Medium Chain Triglycerids
MCT είναι το ακρωνύμιο των λέξεων Medium Chain Triglycerids (τριγλυκερίδια μέσης αλύσου). Αυτό σημαίνει ότι σε σύγκριση με τα μακράς αλύσου λιπαρά (LCT) που αποτελούνται από πολλά άτομα άνθρακα τα λιπαρά MCT αποτελούνται μόνο από 6 έως 12 άτομα άνθρακα.
Εικόνα 1. Τα MCT έχουν μέχρι 12 άτομα άνθρακα. Τα LCT 12-22+. Tα λιπαρά οξέα ανάλογα και με τον αριθμό των ατόμων τους έχουν διαφορετικές ιδιότητες.
Η χημική τους ιδιαιτερότητα
Λόγω του μικρού μήκους της αλυσίδας τους, απορροφούνται απευθείας μέσω της πυλαίας φλέβας, χωρίς την διαμεσολάβηση των χολικών αλάτων, της παγκρεατικής λιπάσης και των λιποπρωτεινών. Σε σχέση με τα μακράς αλύσου λιπαρά είναι πολύ λιγότερο πιθανό να αποθηκευτούν σαν λίπος και να προκαλέσουν ινσουλινοαντίσταση. Η κατανάλωσή τους οδηγεί πρακτικά στην άμεση μετατροπή τους σε κετόνες.
Εικόνα 2.Τα MCT λόγω του μικρού τους μεγέθους μεταφέρονται κατευθείαν στο ήπαρ από την πυλαία φλέβα. Τα μακράς αλύσου λιπαρά (LCT) περνάνε πρώτα στο αίμα και στου ιστούς και μετά μεταφέρονται στο ήπαρ. Τα LCT έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να μετατραπούν σε αποθήκες λίπος και μακροχόνια να οδηγήσουν σε ινσουλινοαντίσταση.
Εικόνα 3. Τα MCT μετατρέπονται άμεσα σε κετόνες.
Λίγα λόγια για τις κετόνες
Η αύξηση των κετονών στο οργανισμό χρησιμοποιείται από το 1920 ως θεραπευτικό μέσο για την καταπολέμηση της επιληψίας. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πλέον ότι η ευεργετική δράση των κετονών δεν περιορίζεται μόνο στην αντιμετώπιση των επιληπτικών κρίσεων.
Είναι γνωστό ότι η προβληματική χρήση της γλυκόζης από τα κύτταρα του εγκεφάλου είναι το σημείο κλειδί για μια σειρά χρόνιων παθήσεων.
Ενώ η γλυκόζη μπορεί να είναι σε αφθονία, τα νευρικά κύτταρα δεν μπορούν πάντα να την χρησιμοποιήσουν με αποτέλεσμα να υποφέρουν συχνά από έλλειψη ενέργειας. Σε βάθος χρόνου αυτό οδηγεί σε μείωση του αριθμού τους και στην εναπόθεση ουσιών που εμποδίζουν την μεταβίβαση ερεθισμάτων.
Οι κετόνες λειτουργούν ως εναλλακτικό “καύσιμο” για τον μεταβολισμό. Με αυτό τον τρόπο παράγεται στα μιτοχόνδρια η απαραίτητη ποσότητα ενέργειας και εξασφαλίζεται η σωστή λειτουργία.
Oι κετόνες είναι ένα σπουδαίο καύσιμο για τον οργανισμό. Αποτελούν ιδανικό συμπλήρωμα ενέργειας για όσους:
- Έχουν υποστεί σοκ (πχ. Χειρουργείο),
- Βρίσκονται στην ανάπτυξη,
- Θέλουν να βελτιώσουν την αθλητική τους απόδοση
- Λόγου ηλικίας δεν μπορούν να παράξουν αρκετή ενέργεια.
MCT και κετόνες
Μια διατροφή πλούσια σε MCT αποτελεί έναν έξυπνο τρόπο για να αυξήσει κάποιος την παραγωγή κετονών στο αίμα χωρίς να ακολουθεί απαραίτητα αυστηρό περιορισμό υδατανθράκων (κετογονική διατροφή).
Εξασφαλίζεται η συνεχή παραγωγή κετονών με φυσικό τρόπο βοηθώντας στην ουσία τα άτομα με επιληψία, νόσο Alzheimer, νόσο Parkinson και άλλες χρόνιες παθήσεις να προστατέψουν τα νευρικά τους κύτταρα.
Χρησιμοποιούνται σε μια σειρά παθήσεων όπως: ίκτερος, παγκρεατίτιδα, κοιλιοκάκη, νόσος Whipple, νόσος Crhon, κυστική ίνωση, δυσαπορρόφηση σε νεογέννητα.
MCT και αθλητικές επιδόσεις
Οι αθλητές δικαιολογημένα χρησιμοποιούν MCT ή εξωγενείς κετόνες σαν συμπλήρωμα διατροφής για να πετύχουν βελτίωση στις επιδόσεις τους.
Δεδομένου του ευεργετικού προφίλ των κετονών στα νευρικά κύτταρα μπορεί κάποιος να θεωρήσει ότι και οι νευρομυικές συνάψεις θα ωφεληθούν (το λεγόμενο muscle mind connection).
Η προσφορά καθαρής ενέργειας, η διαύγεια και η συγκέντρωση στην προσπάθεια είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για έρθουν τα κατάλληλα αποτελέσματα. Τα MCT και οι εξωγενείς κετόνες αποτελούν εξαιρετικά συμπλήρωματα διατροφής καθώς βελτιώνουν τις αποδόσεις χωρίς την χρήση αναβολικών και των παρενεργειών τους. Μπορούν μάλιστα να αντικαταστήσουν τις λεγόμενες “τονωτικές ουσίες” αμφίβολης ασφάλειας και αποτελεσματικότητας.
MCT και διαχείριση βάρους
Τα συμπληρώματα αυτά χρησιμοποιούνται ευρέως και από όσους θέλουν να χάσουν βάρος. Οι κετόνες δίνουν αίσθημα κορεσμού και υποβοηθούν τον οργανισμό να αυξήσει την θερμογενετική του ικανότητα. Επιτυγχάνεται ταυτόχρονα μείωση πρόσληψης θερμίδων και αύξηση ενεργειακών δαπανών. Απαραίτητος συνδυασμός για όποιον προσπαθεί να χάσει βάρος. Το μέγιστο της αποτελεσματικότητας εξασφαλίζεται με την υιοθέτηση της κατάλληλης διατροφικής συνήθειας.
Στην ketoabout πιστεύουμε ότι η κετογονική δίαιτα και ο συνδυασμός της με διαλειμματική νηστεία είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να χάσει κάποιος βάρος και γενικότερα να θωρακίσει την υγεία του.
Με την ελαχιστοποίηση της έκκρισης της ινσουλίνης ξεμπλοκάρεται το λίπος από τις αποθήκες του. Τα τριγλυκερίδια μέσης αλύσου έχουν ελάχιστη έως μηδενική επίδραση στην έκκριση ινσουλίνης πράγμα που τα κάνουν μοναδικό σύμμαχο. Βοηθούν τον οργανισμό να παράξει κετόνες και είναι μια από τις ελάχιστες επιτρεπόμενες τροφές που μπορεί κάποιος να προσλάβει κατά την διάρκεια της νηστείας. Πιθανότατα βοηθούν και στη μείωση των συμπτωμάτων της λεγόμενης “κετογονικής γρίπης”.
MCT ασφάλεια
Στην Νότια Ασία και στην Ωκεανία όπου ο καρδιοαγγειακός κίνδυνος είναι χαμηλός η κύρια πηγή λιπαρών είναι το λάδι καρύδας (πλούσιο σε MCT). Το MCT oil μειώνει την φλεγμονή, έχει ήπια υπογλυκαιμική δράση και λειτουργεί ως αντιοξειδωτική ουσία. Έχει ευνοϊκή επίδραση στο λιπιδαιμικό προφίλ μειώνοντας τον λόγο ολικής χοληστερίνης προς καλή χοληστερίνη (Total Chol/ HDL).
Συνοψίζοντας
- Τα MCT είναι μια υγιεινή μορφή λιπαρών
- Αποτελούν μια άμεση πηγή ενέργειας
- Οφείλουν την ευεργετική τους δράση στην χημική τους μορφή.
- Με την κατανάλωσή τους αυξάνονται οι κετόνες.
- Οι κετόνες έχουν πολλαπλά οφέλη για τον οργανισμό.
Πηγές MCT
Στην φύση οι πιο πλούσιες πηγές MCT είναι το λάδι καρύδας, το μητρικό γάλα, και το φοινικέλαιο.
Το έλαιο MCT είναι προϊόν φυτικής προέλευσης, δεν περιέχει γλουτένη, λακτόζη ή υδατάνθρακες. Αποτελεί άριστο συμπλήρωμα για πολλές διατροφικές συνήθειες.
Λεπτομέρειες στην σύσταση των MCT
Στα MCT ανήκουν τα παρακάτω:
- Καπροικό οξύ (C6)
- Καπρυλικο οξύ (C8)
- Καπρικό οξύ (C10)
- Λαυρικό οξύ (C12)
Καπροικό οξύ (C6)
Υπάρχει σε μικρές ποσότητες στο λάδι καρύδας. Έχει άσχημη γεύση (“capra” στα ιταλικά είναι η κατσίκα) και προκαλεί γαστρεντερικές διαταραχές. Μετατρέπεται άμεσα σε κετόνες. Βρίσκεται σε αφθονία στο πλήρες γάλα και στο πλήρες γιαούρτι και στα τυριά.
Καπρυλικο οξύ (C8)
Το C8 βρίσκεται σε αναλογία ≈ 6% στο έλαιο καρύδας. Έχει αντιμικροβιακές δράσεις και βοηθάει την υγεία του εντέρου. Μετατρέπεται άμεσα σε κετόνες. Είναι άοσμο, άγευστο, δεν προκαλεί γαστρεντερικές διαταραχές. Είναι το πιο σπάνιο και το πιο ακριβό. Αποτελεί βασικό συστατικό των ελαίων MCT.
Καπρικό οξύ (C10)
Βρίσκεται σε αναλογία 9% στο λάδι καρύδας. Είναι το δεύτερο πιο σπάνιο. Μετατρέπεται σε κετόνες πιο αργά και σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με το (C8). Έχει αντιμικροβιακή και αντιμυκητιασική δράση.
Λαυρικό οξύ (C12)
Δεν λειτουργεί στην πράξη σαν MCT. Έχει 12 άτομα άνθρακα και συμπεριφέρεται στον οργανισμό σαν έλαιο μακράς αλύσου. Έχει ισχυρές αντιμικροβιακές δράσεις. Αποτελεί το 50% των ελαίων στο λάδι καρύδας. Είναι το πιο φθηνό. Στην ουσία όποιος θέλει τις ευεργετικές δράσεις του λαυρικού οξέως αρκεί να αγοράσει λάδι καρύδας.
C8 MCT oil
Τα MCT oil που κυκλοφορούν προέρχονται είτε από λάδι καρύδας είτε φοινικέλαιο. Το λάδι καρύδας θεωρείται υψηλότερης ποιότητας. Οι συγκεντρώσεις σε (C8) και (C10) ποικίλουν. Τα έλαια που περιέχουν αποκλειστικά (C8) θεωρούνται ανώτερα λόγο της σχεδόν 3πλάσιας ικανότητάς του καπρυλικού οξέως να αυξάνει τις κετόνες στο αίμα. Στην πράξη μια κουταλιά από έλαιο C8 ισούται με 4 κουταλιές απλών ελαίων MCT.
Εικόνα 4. Παρατηρείστε την ικανότητα του C8 (ρόμβος) να αυξάνει τις κετόνες. Το C10 (τετράγωνο) αυξάνει μερικώς τις κετόνες στο αίμα. Στην πράξη η ικανότητα ενός μίγματος (αστερίσκος) ελαίου MCT να αυξάνει τις κετόνες στο αίμα οφείλεται αποκλειστικά στην περιεκτικότητά του σε C8.
Καλησπέρα. Θα ήθελα να ρωτήσω σχετικά με το λάδι MCT και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Απευθύνεται για χρήση αυστηρά σε όσους κάνουν κετο γονική διατροφή;
Γίνεται να το πάρει κάποιος κάνοντας low carb διατροφή ή συμβατική δίαιτα ή μπορεί να δημιουργήσει λιπογένεση;
Τα MCT μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από άτομα που κάνουν συμβατική διατροφή ( φυσικά και χαμηλών υδατανθράκων και κετογονική). Είναι λιγότερο πιθανό να αποθηκευτούν ως λίπος.